Het Immersive Art Festival vond in 2019 plaats van 18 tot 24 oktober in het digitale kunstencentrum Atelier des Lumières in Parijs waar men zich richt op immersieve projecties van tentoonstellingen. Met het Immersive Art Festival, creëerde Culturespaces het allereerste festival in Frankrijk voor immersief digitaal ontwerp. Tijdens het festival tonen verschillende kunstenaarscollectieven elkaar wat ze precies in hun mars hebben op dit vlak.

Immersie raakt vandaag de dag steeds verder ingeburgerd in de wereld van de film, de games, de scenografie, het theater en de installaties. Volgens het Centre national de ressources textuelles et lexicales kunnen we dit definiëren als « het feit om jezelf onder te dompelen of ondergedompeld te worden (in eender welke sfeer) » of nog als « het feit van op te gaan (in iemand of iets) ». Steeds meer kunstenaars, onderzoekers en culturele spelers hebben interesse voor immersie omdat het zorgt voor een « nieuwe manier om de wereld vorm te geven”, zegt semiologe Pauline Escande-Gauquié, « deze voorliefde is ook logisch in deze ultra-verbonden wereld », vervolgt ze.

Dit festival kwam net tot stand door deze nieuwe technieken om de wereld weer te geven en door de wens van de organisatoren om het werk van de digitale ontwerpers in de schijnwerpers te plaatsen en om de bezoekroutine bij tentoonstellingen te durven veranderen. De bezoekers kunnen zich namelijk vrij bewegen en op hun eigen ritme de verschillende universums bezoeken om deze ongekende ervaring ten volle te beleven.

Voor dit evenement lieten de organisatoren elf kunstenaarscollectieven uit de hele wereld met een zekere expertise op dit gebied, hun kunnen tonen. Het concept bestond uit een immersieve, originele installatie van vier minuten waarbij alle aanwezige middelen van het Atelier des Lumières gebruikt mogen worden (140 projectoren, 50 luidsprekers, 3.000 m² oppervlaktes met geprojecteerde beelden…). 

« De technische complexiteit van het Atelier des Lumières is een echte uitdaging voor de deelnemende kunstenaars. Het idee bestaat erin om in een totale projectie een project van 4 minuten over het thema van hun keuze in scène te zetten. De moeilijkheid zit hem in het verhaal (de storytelling), de enscenering van de beelden (zoals een choreograaf of regisseur) en de productie van de inhoud, waarbij de grootte van de bestanden gigantisch is. » zegt Michaël Couzigou, directeur van het Immersive Art Festival. 

Zeven avonden lang werden de werken getoond aan het publiek en de jury. Tijdens de laatste avond vond de prijsuitreiking plaats.

De toeschouwer kon gedurende 6 dagen elf projecten ontdekken in de vorm van projecties op de muren, het plafond en de vloer van het kunstencentrum. De projecties met dromerige universums lieten de bezoekers voortdurend heen en weer zweven tussen realiteit en droom. Ze namen hen mee naar verre droomplekken: van lichtgevende bossen naar een immense planeet, via zwarte gaten. De ervaring is collectief en speelt in op verschillende zintuigen, ze brengt de bezoeker van de wijs en desoriënteert door de projecties en de omkaderende muzikale begeleiding. De immersie zorgt voor een rekbare, kneedbare, flexibele, mobiele, soms zelfs ongrijpbare ruimte (Boucris, 1993). De toeschouwer fungeert niet langer alleen als passieve ontvanger. Het verkennen van het werk verloopt heel intuïtief: bezoekers kunnen ronddwalen in de ruimte of even plaatsnemen (zitten, staan of liggen). Na de elf verhalen van de kunstenaarscollectieven hebben ze tijd en ruimte doorkruist. 50% van de beoordeling was in handen van de bezoekers die hiervoor een speciale app konden gebruiken en de overige 50% werd bepaald door een vakjury. Na het festival vielen vier deelnemende collectieven in de prijzen die op de slotavond bekendgemaakt werden. Nohlab kwam als grote winnaar uit de bus met hun experimentele reis getiteld Journey. Het Turkse collectief sleepte de eerste prijs in de wacht, evenals de prijs voor het beste geluidsontwerp en de speciale prijs van de jury.

 

Bibliografische referenties

  • Bouko, Catherine. “L’espace théâtral immersif : entre intégration, immersion et indistinction.” Un théâtre en quête d’espaces ? Expériences scéniques de la limite. Editions universitaires de Dijon, 2014. 35-48.
  • Luc, Boucris. “L’Espace en scène.” (1993): 21

Alle teksten van de onderzoeksnotitieboeken worden gepubliceerd door de blog van laboratorium De Visu op de site hypothèses : Open édition en sciences humaines et sociales.